Chào bạn đọc, trong cuộc sống hiện đại ngày nay, việc chăm sóc sức khỏe chủ động ngày càng được nhiều người Việt Nam quan tâm. Bên cạnh chế độ ăn uống và luyện tập khoa học, thực phẩm bảo vệ sức khỏe (TPBVSK) đã trở thành một phần không thể thiếu trong lối sống của nhiều người. Vậy, thực phẩm bảo vệ sức khỏe là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết trong bài viết này nhé.
Định nghĩa thực phẩm bảo vệ sức khỏe
Theo Nghị định 15/2018/NĐ-CP của Chính phủ Việt Nam, thực phẩm bảo vệ sức khỏe (Health Supplement, Dietary Supplement) được định nghĩa là:
“Những sản phẩm được dùng để bổ sung thêm vào chế độ ăn uống hàng ngày nhằm duy trì, tăng cường, cải thiện các chức năng của cơ thể con người, giảm nguy cơ mắc bệnh.”
- Hiểu một cách đơn giản, thực phẩm bảo vệ sức khỏe là các sản phẩm không phải là thuốc, có chứa các vitamin, khoáng chất, thảo dược, các chất có hoạt tính sinh học hoặc các chất dinh dưỡng khác. Chúng được thiết kế để bổ sung vào chế độ ăn uống hàng ngày, giúp cơ thể nhận đủ các dưỡng chất cần thiết để duy trì sức khỏe tốt.
- Phân biệt với thuốc: Điều quan trọng cần nhớ là TPBVSK không phải là thuốc và không có tác dụng chữa bệnh. Chúng chỉ có vai trò hỗ trợ và tăng cường sức khỏe. Thuốc được sử dụng để điều trị, chẩn đoán, phòng ngừa hoặc chữa khỏi bệnh tật, trong khi TPBVSK tập trung vào việc duy trì và cải thiện chức năng của cơ thể.
Các dạng thực phẩm bảo vệ sức khỏe phổ biến
TPBVSK có rất nhiều dạng khác nhau để người tiêu dùng dễ dàng lựa chọn:
- Vitamin và khoáng chất: Đây là nhóm TPBVSK phổ biến nhất, bao gồm các sản phẩm chứa vitamin A, C, D, E, các vitamin nhóm B, canxi, sắt, kẽm,… giúp bổ sung các vi chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
- Thực phẩm chức năng (Functional Foods): Là những thực phẩm có lợi cho sức khỏe ngoài giá trị dinh dưỡng cơ bản, ví dụ như các sản phẩm chứa probiotic (lợi khuẩn), prebiotic (chất xơ hòa tan), omega-3 (axit béo không no),…
- Các sản phẩm từ thảo dược: Bao gồm các loại chiết xuất, cao, bột từ các loại thảo dược tự nhiên như nhân sâm, nghệ, gừng, linh chi,… được sử dụng với mục đích hỗ trợ sức khỏe.
- Các sản phẩm có nguồn gốc từ động vật: Ví dụ như collagen (hỗ trợ da, xương khớp), dầu cá (giàu omega-3 tốt cho tim mạch và não bộ), glucosamine (hỗ trợ khớp),…
- Các sản phẩm khác: Bao gồm các loại axit amin, enzyme, chất chống oxy hóa,…
Lợi ích tiềm năng của thực phẩm bảo vệ sức khỏe
TPBVSK có thể mang lại một số lợi ích tiềm năng cho sức khỏe, bao gồm:
- Bổ sung dinh dưỡng: Giúp bù đắp sự thiếu hụt vitamin và khoáng chất trong chế độ ăn hàng ngày, đặc biệt đối với những người có chế độ ăn kiêng, người lớn tuổi, phụ nữ mang thai hoặc cho con bú.
- Hỗ trợ sức khỏe tổng thể: Một số TPBVSK có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện năng lượng, giảm căng thẳng và hỗ trợ quá trình lão hóa khỏe mạnh.
- Hỗ trợ các chức năng cơ thể cụ thể: Ví dụ, canxi và vitamin D giúp xương chắc khỏe, omega-3 tốt cho tim mạch và não bộ, probiotic hỗ trợ tiêu hóa.
- Tăng cường sức đề kháng: Một số vitamin và khoáng chất như vitamin C, vitamin D, kẽm có vai trò quan trọng trong việc duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh.
Những lưu ý quan trọng khi sử dụng thực phẩm bảo vệ sức khỏe
Mặc dù TPBVSK có thể mang lại nhiều lợi ích, bạn cần lưu ý những điều sau khi sử dụng:
- Không phải là thuốc chữa bệnh: Hãy nhớ rằng TPBVSK không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh và không thể điều trị dứt điểm các bệnh lý.
- Tham khảo ý kiến chuyên gia: Trước khi sử dụng bất kỳ loại TPBVSK nào, đặc biệt nếu bạn đang có bệnh nền hoặc đang dùng thuốc khác, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
- Lựa chọn sản phẩm uy tín: Mua TPBVSK từ các nhà sản xuất và phân phối có uy tín, có nguồn gốc rõ ràng, được cấp phép lưu hành bởi các cơ quan chức năng.
- Sử dụng đúng liều lượng: Tuân thủ hướng dẫn sử dụng và liều lượng khuyến cáo của nhà sản xuất hoặc theo chỉ dẫn của chuyên gia y tế. Không tự ý tăng liều.
- Không lạm dụng: Việc sử dụng quá nhiều TPBVSK không những không mang lại lợi ích mà còn có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn.
- Chế độ ăn uống cân bằng vẫn là quan trọng nhất: TPBVSK chỉ là sự bổ sung, không thể thay thế hoàn toàn một chế độ ăn uống cân bằng và đa dạng.
Kết luận
Thực phẩm bảo vệ sức khỏe có thể là một công cụ hữu ích để hỗ trợ và tăng cường sức khỏe trong cuộc sống hiện đại. Tuy nhiên, việc sử dụng chúng cần được thực hiện một cách thông minh và có hiểu biết. Hãy luôn ưu tiên một lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống cân bằng và tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế trước khi sử dụng bất kỳ loại TPBVSK nào để đảm bảo an toàn và đạt được hiệu quả tốt nhất cho sức khỏe của bạn trong năm 2025 và những năm tiếp theo.
